algemeen

informatie:

praktijk:

vermeerdering

Azalea's

eigen kruisingen

divers:

home

rhodo-info

aanplant

zaaien

Japanse

eerste ##

knop en blad

over mijzelf

extra info

onderhoud

stekken

bladverliezende

## 2002

parken&tuinen

foto's bestellen

nieuwe Huisman Rhodo's

kruisen

enten

inheemse Azalea's VS

## 2003\4

Artikelen

Rhododendrons naar kleur:

index

wit

oranje

geel

hiesr een kijkje in de kas met stekbakken op een tafel met bodemverwarming en daglichtlampen.

stekbakken met Japanse azalea's - die wortelen snel en beginnen soms al te bloeien.

Rhododendrons naar kleur

roze

rood

blauw

species

   fotopagina duizenden foto's                 andere thema's        foto overzicht 

Fotografie

Mijn (ex)tuinen 'Park der Gärten'   ASA Convention 2003 Flowershow ARS Nederl. Rhodo. Vereniging
Kalmia latifolia "Indian Summer" in Maine wilde  flora Costa Blanca Bernhard Knorr rhodo's Hans Hachmann Rhodo's Joe Klimavic azalea's
een bak met pas klaargemaakte stekken

Rhodoland

Stekken en enten

detailopname met stekken

             Stekken en enten zijn eigenlijk thema's voor de professionele boomkweker en vermeerderingsbedrijven. Voor de amateur, die het ook wel eens wil uitproberen en daar aardige resultaten mee kan halen, schrijf ik mijn ervaringen op. Om het goed te doen, moet je eigenlijk minstens een kas hebben, en als het kan bodemverwarming en\of daglichtlampen. Afgezien van het stekken van Japanse Azalea's is het bij de andere groepen vrij moeilijk een goed resultaat te halen. Er gaat nogal eens wat mis - het stekmedium is te nat of te droog. De warmte is niet optimaal of de stekpunten rotten weg. Dit wil niet zeggen, dat U het niet eens zou kunnen proberen. Met vallen en opstaan lukt er vaak toch nog wat. Ook hierbij vertel ik, hoe ik te werk ga en wat ik ervoor gebruik. Als U wilt weten hoe professionele kwekers vermeerderen, kunt U eens vragen om op zo'n kwekerij te mogen kijken. Er zijn ook "open-kwekerij-dagen", die daartoe de mogelijkheid bieden.


Stekken

       Stekken en enten zijn vegetatieve vermeerderingsmethoden, die dus steeds dezelfde soort plant opleveren met exact dezelfde eigenschappen. Als ik dus een nieuwe fraaie zaailing heb, waar ik snel meer planten van wil hebben, moet ik die dus vermeerderen. Nu zijn er tegenwoordig ook de zogenaamde in-vitro vermeerderingen, zeg maar in reageerbuisjes. Daarbij worden kleine stukjes plantenweefsel op een steriele kweekbodem opgekweekt en de heel kleine scheutjes die daaruit groeien, vermeerderd. Dat gebeurt in laboratoria en daar zullen we verder niet op ingaan.
Het stekken heeft, ook bij andere gewassen een aantal voordelen: Het is vrij goedkoop - bij sommige planten gaat het heel snel - in grote aantallen per relatief klein oppervlak - het proces is vaak vrij eenvoudig - de planten zijn soortecht, dus geen doorgroei van de onderstam, zoals bij het enten. 
      Bij rhododendrons is het goed om de 4 hoofdgroepen uit elkaar te houden: 1. de grootbladige soorten; 2. de kleinbladige soorten; 3. de Japanse azalea's en 4. de bladverliezende azalea's. Bij alle 4 groepen is wel een apart verhaal te houden, ja, zo eenvoudig is het ook weer niet. Ik zal zo kort mogelijk vertellen hoe het gaat. 

Groep 1. Augustus-september, als het nieuwe blad redelijk is afgehard. Stek knippen van zo'n 10 cm. Foto 1. Koel en vochtig houden, dus niet op een warme middag. Met schone handen werken. Onderste bladeren eraf trekken, 4 of 5 overhouden. Eindknop wegbreken, zeker als het een bloemknop is! Blad kan voor de helft worden afgeknipt. Foto 2. Met scherp mes tot op het hout 2 cm aansnijden. Foto 3. Het is goed om bij veel soorten een groeistofmiddel te gebruiken. B.v. Rhizopon AA 2% (ibz-groeistof). Doop de stekeinden erin maar klop goed af, teveel is niet goed. Maak een stekbak, zie foto's, klaar en vul met een laag van 10 a 15 cm  vochtige gezeefde turfmolm, zuiver of met 10% scherp zand. De molm mag niet nat zijn!! Dan rotten de stekken. Nu de stekken in de turfmolm steken, zo'n 4 cm diep en 5 cm afstand. Met een fijne sproeier bevochtigen. En met dun plastic afdekken. Zie foto's. Begintemperatuur 16 C. Als onderaan de stek zich callus=wondweefsel gevormd heeft, op 20 C zetten, na een week of 2-3. GEEN direkt zonlicht! Om de week controleren of de molm noch vochtig is en er geen stekken puntrot hebben. Als het goed gaat, kunt U de stekken na 2 maanden aan de wortel hebben.

Groep 2. Delfde tijd of iets eerder. Bij de kleinbladige soorten kan het bewortelen zelfs sneller gaan als bij groep 1. De werkwijze is ongeveer hetzelfde, maar nu groeistof Rhizopon B 0,2 % gebruiken. Ik heb zelf heel wisselende resultaten behaald, soms 90 %, soms amper 20 %. Het hangt heel sterk af van de juiste vochtigheidsgraad van het stekmedium en de warmte. Het is beter in het begin niet te warm te houden. 

Groep 3. Japanse azalea's. Die zijn het makkelijkst aan de wortel te krijgen. Stektijd augustus en de stekken knippen bij bewolkt weer, dus niet 's middags in de zon. Ongeveer 6 tot 10 cm. Onderste blaadjes afrispen. Geen groeistof nodig. Zie foto rechtsonder. Ik laat vaak de eindknop eraan, ook als het een bloeiknop is. Ik krijg nogal eens wat stekken van anderen en dan wil ik graag zien wat voor bloem het is. Bij Japanse azalea's rotten die meestal bij het stekken niet weg, bij grootbladige rhodo's vaak wel. Doorgaans zijn de stekken al na 6 weken beworteld maar ik laat ze vaak in de stekbak tot volgend jaar. 

Groep 4. De bladverliezende azalea's zijn heel moeilijk te stekken - in ieder geval door amateurs zoals ik. Meestal worden de planten zelf al eind winter in de kas gezet, ze lopen dan uit en de planten worden dan iets afgehard. Dan wordt al vroeg stek geknipt, dat dan nog op tijd kan bewortelen en nieuwe scheuten kan maken. Zonder stekpoeder, zover ik weet. Zonder die nieuwe scheuten is de overwintering meestal ongunstig, zodat de plant doodgaat. Doorgaans worden de bladverliezende azalea's op de onderstam van R. luteum geënt, en dat is voor ons niet haalbaar. Trouwens, ik werk met een kweker in noord Duitsland samen, die het stekken goed onder de duim heeft. Maar die heeft dan ook iemand, die de hele dag alleen maar de kassen met stekken controleert. Bovendien werkt hij met waternevel. Ja, kijk, zo kan ik het ook.............(?)

Enten

       In zijn algemeenheid is het zo, dat veel kwekers eerst een stek laten bewortelen, en op de bewortelde stek een andere, mooiere of betere enten. De onderstam, zoals we die noemen, moet dan bijzondere groei-kwaliteiten bezitten, die de normaal gestekte plant niet heeft. Meestal is dat, dat de onderstam sterker is, beter groeit, ook in minder goede grond. Vaak worden de grootbladige rhodo's geënt op de sterke soort "Cunningham's White' of op 'Roseum Elegans'. Er zijn verschillende entmethoden, zoals enten met een lip, of copuleren of spleetenten. Ik ga die niet allemaal behandelen. 
Op de foto's hieronder laat ik zien hoe je een copulatie-ent maakt. Ook als die nog niet beworteld is. De 'mooiere' stek wordt schuin aangesneden op zo'n 5 cm van de top. De onderstam, links op de foto, net zo, maar je laat één of 2 blaadjes zitten. Dan leg je de snijvlakken op elkaar en verbindt ze met een ent-elastiekje. De - al of niet bewortelde- onderstam kan zo kort mogelijk zijn. 
         Nu is het zo, dat je eerst de onderstam kunt laten bewortelen, en dan daarop kan enten. Maar dat zijn 2 handelingen. Waarom niet in één handeling?! Dan spreken we over 'stek-enten'. Dan moet het onderstammetje klein zijn, d.w.z. als je de snijvlakken met elkaar verbindt, dan steekt daaronder de onderstam slechts 1 a 2 cm uit. Zie hieronder middelste foto. Onderaan moet je de onderstam dan wel weer aansnijden. 

Het enten van Japanse azalea's heeft geen zin - ze bewortelen zelf al goed. En van kleinbladige rhodo's geldt eigenlijk hetzelfde. Er zijn ook nog andere methoden om rhodo's te vermeerderen. Zoals het afleggen ervan. Dan buig je een lage tak naar de grond, als dat gaat. Je maakt een kuiltje en legt daar vochtige turfmolm in en buigt de tak erin. Dan grond of molm erop en een steen erbovenop of vastzetten met een haak of zo. Een stukje van de tak verwonden levert een snellere beworteling op. Nu zal de tak in de grond bewortelen - dat kan wel een jaar duren.

En hoe nu verder? Ik laat de bewortelde stekken gewoon de winter door in de bakken zitten, als ze beworteld zijn haal ik het plastic eraf anders versmucht de hele boel! In het vroege voorjaar trek ik voorzichtig de bewortelde stekken uit elkaar en pot ze op. Niet eerder, want dan beschadigen de wortels toch, en als er geen groei is, gaan ze rotten! Dan na enkele weken kun je ze voorzichtig iets bemesten. Later pot ik ze over in grotere potten of plant ze uit, na ze afgehard te hebben.
         Tot zover mijn stek- en entverhaal. Voor ieder geldt:"Al doende leert men", dat gold voor mij ook. Ik wens U er veel succes mee!

copyright © 2001-2020 | all rights reserved